بررسی حلیت غنا در تلاوت قرآن

نویسندگان

دانشجوی دکترای دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

برخی فقهاء و محققان شیعه در راستای تصویب حلیت غنا در تلاوت قرآن کریم به راهبردهایی برای خروج تخصصی یا تخصیصی غنا در تلاوت از حکم و موضوع غنا دست یازیده‌اند. مدافعان حلیت غنا در تلاوت قرآن در راستای اثبات خروج موضوعی و تخصصی غنا قرآنی به طرح مدعیاتی چون مدخلیت غایت مغنی، اغراض مستمعان و ماده غنا در تحقق موضوع شرعی غناء، عدم وقوع آواهای شهوانی در تلاوت، عدم اعتبار حزن در مفهوم طرب، عدم امکان وقوع غنا محرم در تلاوت و مقارنت نداشتن تلاوت‌های مرسوم با ملازمات محرم مبادرت ورزیده‌اند. مدعای خروج تخصیصی غنا در تلاوت از حکم حرمت نیز با تأکید بر مفاد پاره‌ای از روایات صورت پذیرفته است. مطلوبیت تلحین، تغنی، صوت حسن، تزیین و ترجیع در تلاوت احسن و جواز تلهی در تلاوت اهم مفاد استظهار شده از این روایات در راستای تأیید تخصیص غنا در تلاوت است، لکن باید گفت مدعیات مذکور علاوه بر ضعف دلالی توان معارضه با ادله قطعی حرمت غنا را ندارند. در نهایت، می‌‌توان مدعی شد ظرفیت‌های زیبایی‌شناختی اسلوب‌های غیر غنایی تلاوت ضمن تضمین اصل تلحین و نغمه پردازی اعتدالی قاریان، به خوبی دو غایت مورد تأکید شارع یعنی جذابیت هنری وجه سمعی کلام وحی و اصالت دادن به محتوا در مقابل کیفیات صوتی تلاوت را محقق می‌سازد.

کلیدواژه‌ها


دوره 4، شماره 7
سال چهارم، شماره هفتم، پاییز و زمستان 1395
مهر 1395
صفحه 95-117
  • تاریخ دریافت: 02 آبان 1395
  • تاریخ بازنگری: 25 آذر 1398
  • تاریخ پذیرش: 18 بهمن 1395