بررسی اهداف آموزش قرآن در دوره ابتدایی

نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی

نویسنده

معاون پرورشی مدارس آموزش و پرورش قم / قم مهدی علم خواه/ دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه آزاد اسلامی اراک

چکیده

 
چکیده
آموزش قرآن وظیفه و دغدغه‌ای است که همواره مدنظر نظام اسلامی، مسئولان، اساتید قرآن، محققان حوزه تربیتی و اولیاء دلسوز کودکان است و در این خصوص بااینکه فعالیت‌های خوبی انجام شده، ولی مطابق تحقیقات میدانی و نظرات مقام معظم رهبری (مدظله) و کارشناسان کشوری این حوزه، هنوز مشکلات عدیده‌ای به چشم می‌خورد و به نظر می‌رسد، یکی از مهمترین عوامل وجود این مشکلات، بی‌توجهی به‌غایت و اهداف این نوع آموزش است. غایت و اهداف کلی که باید از اسناد مهم و بالادستی یا نظرات خبره‌ترین افراد این حوزه استخراج گردد. این تحقیق به‌منظور بررسی غایت و اهداف کلی از آموزش رسمی قرآن، در نظام آموزش رسمی ابتدایی ایران، بر اساس اسناد بالادستی و نظرات کارشناسان ارشد این حوزه، انجام شده است. روش تحقیق در این مطالعه، روش کیفی است. جامعه نمونه شامل تمام اسناد بالادستی سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله)، سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، منشور توسعه فرهنگ قرآنی کشور، چشم‌انداز برنامه درسی ملی، شورای عالی آموزش‌وپرورش، مصوبات شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور و غالب متخصصان کشوری آموزش قرآن ابتدایی است. روش نمونه‌گیری در این تحقیق، روش هدفمند بوده و در روش گردآوری داده‌ها هم، از فیش‌برداری و مصاحبه استفاده شده است. مهمترین یافته‌ها این است که هدف مطلوب از آموزش رسمی قرآن کریم دوره ابتدایی، آموزش جامع قرآن یعنی صحیح و روان‌خوانی آیات قرآن، درک مفاهیم آیات منتخب، تدبر و انس با کلام الهی به‌منظور رسیدن به سبک زندگی قرآنی یعنی «حیات طیبه» است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

INVESTIGATING THE OBJECTIVES OF TEACHING THE QUR'AN IN ELEMENTARY SCHOOL

نویسنده [English]

  • mahdi elmkhah
PhD in Philosophy of Education, Islamic Azad University of Arak / elmkhah54@gmail.com
چکیده [English]

ABSTRACT
Teaching the Qur'an is a duty and concern that has always been considered by the Islamic system, officials, teachers of the Qur'an, researchers in the field of education and compassionate parents of children. In this regard, although good activities have been done, but according to field research and the views of the Supreme Leader (May God protect him) and national experts in this field, there are still many problems and it seems that one of the most important causes of these problems is neglecting the goals of this type of training. These general purpose and goals should be extracted from important and upstream documents or the opinions of the most expert people in this field.
This study was conducted to investigate the purpose and general objectives of formal Quran education in the formal primary education system of Iran, based on upstream documents and opinions of senior experts in this field. The research method in this study is qualitative. The sample population includes all the upstream documents of the general policies of the Supreme Leader, the document of fundamental change in education, the Charter for the development of the Quranic culture, the vision of the national curriculum, the Higher Education Council, the approvals of the Quranic Culture Development Council and most national experts teaching the Quran in elementary schools.
Sampling method in this research is purposeful method and in data collection method, as filing and interviewing have been used. The most important findings are that the desired goal of formal education of the Holy Quran in elementary school is comprehensive education of the Quran, ie correct and fluent reading of Quranic verses, understanding the meanings of selected verses, contemplation and familiarity with the divine word in order to achieve the Quranic lifestyle.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • KEYWORDS: General Objectives
  • Formal Education of the Qur’an
  • Elementary Education System
  • Senior Experts
  1. داره کل آموزش‌وپرورش شهر تهران، «بررسی وضعیت آموزش درس قرآن ابتدائی»، معاونت تحقیقات اداره کل آموزش‌وپرورش شهر تهران، تهران: 1371.
  2. چشم‌انداز برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران، شورای عالی آموزش‌وپرورش، تهران: 1391
  3. سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، انتشارات شورای عالی انقلاب فرهنگی، تهران: 1391.
  4. سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری مدظله، پایگاه اطلاع‌رسانی معظم له، 10/2/1392.
  5. سیاح، عبدالحمید، فرهنگ جامع (فارسی)، انتشارات اسلام، تهران: 1386.
  6. سیف، علی‌اکبر، روان‌شناسی تربیتی نوین (ویرایش هفتم)، نشر دوران، تهران: 1392.
  7. شیخ‌الاسلام، حمیدرضا و یاری، علیرضا، کاربردی‌ترین واژه‌های تخصصی در حوزه آموزش‌وپرورش، انتشارات یعسوب الدین، قم: 1394.
  8. عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، انتشارات داریوش، تهران: 1388.
  9. کوکبی طاهر، سمیه، پارچه‌باف، کریم، دولتی نقش آموزش و فهم آیات بر انس با قرآن، دوره 6، شماره 11، پاییز و زمستان 1397.
  10. گروه نویسندگان، مبانی و روش آموزش قرآن در دوره ابتدایی، تهران: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش‌وپرورش، 1391.
  11. گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، نشر اندیشه نوین، تهران: 1391.
  12. نباتی، رضا، سیر آموزش قرآن در دوره تحصیلی ابتدایی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته تاریخ و فلسفه آموزش‌وپرورش، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران: 1387.

سایت‌ها

  1. پایگاه اطلاع‌رسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی، تهران: مصوبات توسعه فرهنگ قرآنی کشور.
  2. پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت آموزش‌وپرورش، مصوبه: جلسه 647 شورای عالی آموزش‌وپرورش.
  3. پورتال اطلاع‌رسانی امام خامنه‌ای (مدظله)، پایگاه اطلاع‌رسانی بیانات مقام معظم رهبری (khmenei.ir).
دوره 8، شماره 15
سال هشتم، شماره پانزدهم، پاییز و زمستان 1399
اسفند 1399
صفحه 249-264
  • تاریخ دریافت: 14 تیر 1399
  • تاریخ بازنگری: 18 شهریور 1399
  • تاریخ پذیرش: 19 آذر 1399