بررسی و آسیب شناسی ‌علل عدم اُنس با قرآن در جامعه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، شاهرود

2 استادیار گروه پژوهشی مطالعات قرآنی برهان

چکیده

انس با قرآن، همراهی بدون انقطاع با قرآن است؛ یعنی آموختن، حفظ، فهم و حتی عمل به قرآن. زمانی اُنس حاصل می‌‌گردد که نتیجه آن تغییر رفتار و عملکرد فرد و به‌تبع آن جامعه گردد؛ یعنی انسان از قرآن تأثیر بگیرد و سپس در جامعه تاثیرگذار شود. راه برون‌رفت از وضعیت موجود و رفتن به‌سمت جامعۀ قرآنی این است که باید زاویه نگاه به قرآن کاربردگرایانه و مسئله‌محور باشد و متولیان آموزشی باید به‌سمت آموزش‌‌های عمقی و حل مسئله پیش روند؛ به‌گونه ای که فرد در زندگی خود قرآن را به‌عنوان گره‌گشا حس کند. همچنین دانشگاه‌ها و سایر نهادها در امور قرآنی باید با نگاه عمق‌بخشی و به‌عبارتی ترکیب کار فرهنگی و اجتماعی را لحاظ کنند تا جایگاه قرآن در جامعه یک جایگاه طراز و شایسته شود. این پژوهش با روش کتابخانه‌‌ای و میدانی به نقد وضعیت فعلی اُنس با قرآن در جامعه و ارائه راهکار و پیشنهاد جهت بهبود آن پرداخته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Research and Pathology of the Causes of Unfamiliarity with the Quran in the Society

نویسندگان [English]

  • davoud saemi 1
  • Karim Parchebaf Dolati 2
1
2 Borhan Quranic Studies Group
چکیده [English]

Familiarity with the Quran is an uninterrupted companionship with the Quran; It means learning, memorizing, understanding, and even practicing the Quran. It is achieved when the result is a change in the behavior and performance of the individual and, accordingly, the society; It means that a person should be influenced by the Quran, and then it influences the society. The way to get out of the current situation and move towards a Quranic society is that the angle of looking at the Quran should be practical and problem-oriented, and educational administrators should move towards in-depth education and problem-solving; In such a way that a person feels the Quran as a solving instrument in his life. Also, universities and other institutions in Quranic affairs should take into account the composition of cultural and social works with a deepening view, so that the position of the Quran in society becomes dignified and worthy. This research, using the library and field method, has criticized the current situation of familiarity with the Quran in society and provide solutions and suggestions for its improvement

کلیدواژه‌ها [English]

  • Familiarity with Quran
  • Pathology of Society without Quran
  • Ways of Promoting Quran
  1. ابن‌اثیر، مجدالدین، النهایه فی غریب الحدیث و الأثر، چاپ اول، دمشق: دار‌الفکر، 1383ق. ‌
  2. ابن‌جزری، محمد بن محمد، النشر فی القرائات العشر، تحقیق: علی محمد الضباع، بیروت: دارالکتب العلمیة، بی‌‌تا.
  3. ابن‌خالویه، ‌الحجة فی القرائات السبع، بیروت: موسسة الرسالة، 1421ق.
  4. ابن‌زنجله، عبدالرحمنبن محمد، حجة القرائات، چاپ اول، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1402ق.
  5. ابن‌قیم الجوزیه، محمد بن ابی‌بکر، زاد المعادفی هدی خیر العباد، چاپ هفتم، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1405ق. ‌
  6. ابن‌مجاهد، احمدبن موسی بن عباس، ‌السبعه فی القرائات، قاهره: المعارف، 1440ق.
  7. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، ‌لسان العرب، چاپ چهارم، بیروت: دار‌الصادر، 2005م.
  8. ابن‌مهران، ابوبکراحمد بن الحسین، المبسوط فی القرائات العشر، تحقیق سبیع حمزه حاکمی، چاپ دوم، بیروت: دارالقبلة للثقافة الاسلامیة، 1408ق.
  9. اسعدی، محمد و همکاران، ‌آسیب شناسی جریان‌‌های تفسیری، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1392ش.
  10. اهوازی، ابوالحسن بن علی، الوجیز، بیروت: دارالغرب الاسلامی، 2002م.
  11. الباز، محمد بن عباس، مباحث فی علم القرائات، القاهره: دارالکلمة، 1425ق.
  12. تابنده، سلطان حسین، ‌نابغۀ علم و عرفان، تهران: حقیقیت، 1384ش.
  13. دانی، ابوعمروعثمان بن سعید، ‌التیسیر فی قرائات السبع، تصحیح: اوتوپرتسل، تهران: کتابفروشی جعفری تبریزی، 1362ش.
  14. دمیاطی، شهاب‌الدین، اتحاف فضلاء البشر فی القرائات الاربعة عشر، تحقیق: دکتر شعبان محمد اسماعیل، بیروت: عالم الکتب، 1407ش.
  15. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دارالقلم، 1412ق.
  16. رجبی، محمود، ‌روش تفسیر قرآن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1383ش.
  17. رضایی اصفهانی، محمدعلی، ‌درسنامه‌‌ها و گرایش‌‌های تفسیری قرآن، قم: مرکز جهانی علوم اسلامی، 1382ش.
  18. زبیدی، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهرالقاموس، چاپ دوم، بیروت: دارالفکر، 1414ق.
  19. زرقانی، محمدعبدلعظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، مترجم: محسن آرمین، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1385ش.
  20. زرکشی، بدرالدین محمد بن عبدالله، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار‌العلم للملایین، 1410ق.
  21. زقروق، محمود حمدی، الموسوعة القرآنیة المتخصصة، القاهره: وزارة الاوقاف، 1423ق.
  22. سالم محیسن، محمد، ‌المهذب فی القرائات العشر، مصر: مکتبة الکلیات الازهریة، چاپ دوم، 1417ق.
  23. سیوطی، جلال‌الدین، ‌الاتقان فی علوم القرآن، مترجم: سیدمهدی حائری قزوینی، تهران: امیرکبیر، 1380ق.
  24. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: منشورات جماعة المدرسین، 1417ق.
  25. طبری، محمد بن جریر جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفة، 1412ق.
  26. علوی مهر، حسین، ‌آشنایی با تاریخ تفسیر و مفران، بی‌‌جا: انتشارات جامعة المصطفی، 1387ش.
  27. فارسی، ابوالحسن بن عبدالغفار، ‌الحجه للقراء السبعه، دمشق: دارالامامون للتراث، 1413ق.
  28. قاسم نژاد، زهرا و مریم جدادی، ‌«سنجش قرائت و معیارهای اختیار آن از نگاه ابن‌شنبوذ»، دوفصلنامۀ علمی مطالعات قرائت قرآن، س7، ش12، 1398ق.
  29. گنابادی، سلطان محمد، بیان السعاده فی مقامات العباده، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، 1408ق.
  30. مرتضوی، سید ابراهیم و سید محمود طیب حسینی، ‌«دیدگاه زمخشری در مورد قرائات»، فصلنامۀ مطالعات قرآن، ش12، 1398ق.
  31. معرفت، محمد‌‌ها‌‌‌دی، منجد المقرئین و مرشد الطالبین، قاهره: مکتبة القدسی، 1305ق.
  32. مکی بن ابی‌طالب، محمد، ‌الکشف عن وجوه القرائات السبع و عللها و حججها، تحقیق دکتر محی الدین رمضان، چاپ سوم، بیروت: موسسة الرسالة، 1404ق.
  33. همایونی، مسعود، تاریخ سلسله‌‌های طریقۀ نعمت اللهیه در ایران، تهران: مکتب عرفان ایران، 1355ق.

 

 

دوره 10، شماره 18 - شماره پیاپی 18
دوفصل‌نامه علمی مطالعات قرائت قرآن، سال دهم، شماره 18، بهار و تابستان 1401
شهریور 1401
صفحه 181-202
  • تاریخ دریافت: 16 مرداد 1400
  • تاریخ بازنگری: 06 دی 1400
  • تاریخ پذیرش: 06 اردیبهشت 1401