برر سی مسئله صوت حسن و تحزین در روایات فریقین

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم و فنون قرائت، مجتمع آموزش عالی قرآن و حدیث، جامعة المصطفی العالمیة، قم، ایران.

2 استادیار موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی ره،قم،ایران

3 استادیار، گروه علوم حدیث، مجتمع آموزش عالی قرآن و حدیث، جامعة المصطفی العالمیة، قم، ایران؛

4 دانش آموخته سطح چهار رشته علوم و فنون قرائت، (از کشور هندو ستان)، مجتمع آموزش عالی قرآن و حدیث،(جامعة المصطفی العالمیة، قم، ایران، «نویسنده مسئول»

چکیده

یکی از آداب تلاوت قرآن کریم که در روایات فریقین مورد توجه قرار گرفته، دربارۀ ‌‌چگونگی اجرای نغمات در هنگام تلاوت قرآن کریم است. دسته‌‌ای از روایات به ‌‌مسئله صوت حسن اشاره داشته‌‌اند و دسته‌‌ای دیگر به‌‌ مسئلۀ تحزین صوت در هنگام تلاوت اشاره می‌‌کنند. موضوع مقاله حاضر بررسی مسئله صوت حسن و تحزین صوت در روایات فریقین است که با‌‌ روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام می‌‌شود. از مهم‌‌ترین نتایج مقاله حاضر آن است که دو موضوع فوق در روایات فریقین مورد توجه قرار گرفته است. آیات مربوط به صوت حسن به دو دسته تقسیم می‌شوند: آیاتی که مستقیم به صوت حسن در تلاوت قرآن توجه می‌دهند و آیاتی که مستقیم به بحث تلاوت قرآن مرتبط نمی‌شوند اما می‌توان از آنها برای تأیید صوت حسن در تلاوت بهره برد. روایات نقل شده در این باره دارای دلالت مستقیم و غیر مستقیم هستند. در منابع شیعه و اهل‌سنّت به هر دو ویژگی صوت حسن و تحزین صوت توجه شده است. تحزین صوت می‌توان به معنای شدت و استحکام در تلاوت نیز باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Examination of the Concepts of “Beautiful Recitation” and “Voice Modulation” in Narrations of the Quranic Recitation by Two Major Sects of Islam i.e. Shia and Sunni

نویسندگان [English]

  • Mohammad Amini Tehrani 1
  • Seyyed Ali Mirdamadi Najafabadi 2
  • Farhad Abbasi 3
  • Seyed Ali Abbas 4
1 Assistant Professor, Department of Quran Sciences, Al-Mustafa International University, Qom; Iran
2 Assistant Professor, Imam Khomeini Research Educational Institute, Qom, Iran
3 Assistant Professor, Department of Hadith Sciences, Al-Mustafa International University, Qom, Iran, .
4 . Student of Level 4, Recitation Sciences and Arts, Al-Mustafa International University, Qom, Iran (Corresponding Author);
چکیده [English]

One of the etiquettes of Quranic recitation that has received attention in the narrations of two major sects of Islam i.e. Shia and Sunni is related to how melodious tones are performed during the recitation of the Holy Quran. Some narrations refer to the concept of “beautiful recitation”, while others highlight the issue of “voice modulation” during Quranic recitation. This article investigates the concepts of beautiful recitation and voice modulation in the narrations of Shia and Sunni using a descriptive and analytical approach, drawing upon library resources. Among the most important findings of this article is that both of these concepts are emphasized in the narrations of Shia and Sunni. Verses related to beautiful recitation can be categorized into two groups: those that directly address beautiful recitation during Quranic recitation and those that may not directly pertain to Quranic recitation but can be used to confirm the concept of beautiful recitation. The narrations on this subject contain both direct and indirect indications. Both Shia and Sunni sources have given attention to the qualities of beautiful recitation and voice modulation. Voice modulation can also imply intensity and strength in recitation etiquette.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Beautiful Recitation
  • Quranic Recitation
  • Quranic Recitation Etiquettes
  • Voice Modulation
  • Narrations Sources of Two Major Sects of Islam i.e. Shia and Sunni
  1. قرآن کریم، مکارم شیرازی، 1387ش.
  2. ابن‌فارس، أحمد بن فارس‏، معجم مقاییس اللغة، قم‏: مکتب الاعلام الاسلامی‏، ۱۴۰۴ق‏.
  3. ابن‌منظور، محمد بن کرم، لسان العرب، بیروت: دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.
  4. بخارى، محمد بن اسماعیل‏، صحیح البخاری‏، قاهره: وزارة الاوقاف، المجلس الاعلى للشئون الاسلامیة، لجنة إحیاء کتب السنة، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق‏.
  5. برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن‏، قم‏: دارالکتب الإسلامیة، دوم، ۱۳۷۱ق‏.
  6. بقاعی، علی نایف، تخریج الحدیث الشریف، بیروت: دارالبشائر الاسلامیه، ۱۴۲۳ق.
  7. جدیدی‌نژاد، محمدرضا، معجم مصطلحات الرجال و الدرایة، قم: دارالحدیث، ۱۳۸۰ق.
  8. حر عاملى، محمد بن حسن‏، وسائل الشیعة، قم‏: مؤسسة آل البیت^‏، ۱۴۰۹ق‏.
  9. خوانسارى، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقى به‌‌انضمام واژه نامه فرانسه و انگلیسى، تهران: پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى ایران، چاپ دوم، ۱۳۷۶ش.
  • دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۳۸ش.
  • راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن‏، بیروت‏: دار الشامیة، ۱۴۱۲ق.
  • شانه‌‌چی، کاظم مدیر، علم الحدیث و الدرایة الحدیث، قم: دفتر انتشارات اسلامی، بی‌تا.
  • شاهرودى، محمود هاشمى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیتb، قم: موسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل‌بیتb، مرکز پژوهش‌هاى فارسى الغدیر، ۱۴۲۶ق.
  • طباطبایى، محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامى، پنجم، ۱۳۷۴ش.
  • طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، تهران‏: انتشارات مرتضوى، سوم، ۱۳۷۵ش.
  • عتر نورالدین، منهج النقد فی علوم الحدیث، دمشق: دارالفکر، ۱۴۲۱ق.
  • عسکری، ابوهلال الحسن بن عبدالله، الفروق اللغویه، قم: مکتب بصیرتی، ۱۴۱۰ق.
  • غورى، عبدالماجد، معجم المصطلحات الحدیثیة، دمشق: دار ابن‌کثیر، ۱۴۲۸ق.
  • فراهیدى، خلیل بن أحمد، کتاب العین‏، قم‏: نشر هجرت‏، ۱۴۰۹ق.
  • کاشانى، فتح‏الله بن شکرالله‏، منهج الصادقین فی إلزام المخالفین‏، تهران‏: کتاب فروشى اسلامیه‏، 1369ش.
  • کلینى، محمد بن یعقوب‏، کافی، تهران: دارالکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق‏.
  • مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى، فرهنگ نامه اصول فقه، قم: دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، معاونت پژوهشى، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامى ایران، ۱۳۸۹ش.
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: مرکز نشر الکتاب، ۱۳۹۵ق.
  • مغنیه، محمدجواد، ترجمه تفسیر کاشف، قم: بوستان کتاب قم، ۱۳۷۸ش.
  • ملک احمدی، علی اصغر، بیائید این‌‌گونه قرآن بخوانیم، مشهد مقدس: مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلامی، سوم، ۱۳۹۲ش.
  • مهیار، رضا فرهنگ ابجدی عربی، فارسی، بی‌‌جا، بی‌‌تا.
  • میبدى، احمد بن محمد، کشف الاسرار و عدة الابرار، تهران: امیرکبیر، ۱۳۷۱ش.