تحلیل کمیت تلاوت قرآن در روایات اسلامی با تأکید بر اندیشه‌های مقام معظم رهبری

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 . استادیار گروه علوم وفنون قرائات مجتمع عالی قرآن وحدیث،جامعة المصطفی ص العالمیة، ایران،قم، (نویسنده مسئول)

2 . استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه صدا وسیما،تهران،ایران

چکیده

قرآن کریم که آخرین نسخه هدایت بشر و تنها کتاب آسمانی مصون از تحریف‌می باشد، انسان را به استوارترین راه رهنمون‌می سازد. بدیهی است، هدایت‌پذیری از این هدیه الهی در پرتو انس مدام و مداوم با آن میسر است. نخستین گام انس با قرآن تلاوت قرآن است. از این رو رسول گرامی اسلامk و اهل بیت اطهارb سفارشات فراوانی در این زمینه ابراز داشته اند. در زمینه خواندن قرآن مسائل گوناگونی قابل بررسی است. از جمله این مسائل مقدار خواندن یا به عبارت دیگر کمیت تلاوت قرآن است. با توجه به این که خواندن قرآن از وظائف اصلی هر فرد باورمند به این کتاب زندگی ساز است، مسئله میزان خواندن قرآن اهمیت زیادی دارد و دغدغه همه افراد است که هر روز به چه میزان باید قرآن خوانده شود. این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی و با جستجو در منابع حدیثی فریقین فراهم آمده است در ضمن با مراجعه به پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری دیدگاه معظم له در این زمینه نیز استخراج و مورد مستندسازی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش حاضر حاکی از این است که بر اساس دیدگاه رسول گرامی اسلامk و اهل بیت مکرمشانb خواندن روزانه و مستمر قرآن به مقدار توان و فرصت از وظایف هر مسلمان است. البته کیفیت خواندن قرآن مهمتر از کمیت آن است. منظور از کیفیت خواندن اداء صحیح کلمات قرآن و رعایت مواضع مناسب وقف و ابتدا و از آن مهمتر توجه به معانی قرآن است. همچنین مسائل دیگری در کمیت تلاوت قرآن اثرگذار است از جمله زمان و مکان تلاوت قرآن. این مقاله همچنین نشان‌می دهد بیانات مقام معظم رهبری در این موضوعات دارای پشتوانه روایی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Quantity of Quranic (Tilawat) Recitation in Islamic Narrations with Emphasis on the Thoughts of the Supreme Leader (Imam Khamenei)

نویسندگان [English]

  • Seyed Mojtaba Akhtar Razavi 1
  • Ahmad Zarnegaar 2
1 . Assistant Professor of the Department of Quranic Sciences and Recitation Techniques at the Quran and Hadith Higher Educational Complex, Al-Mustafa International University (MIU), Qom, Iran. (Corresponding Author)
2 . Assistant Professor of the Department of Islamic Studies at The Islamic Republic of Iran Broadcasting University (IRIBU), Tehran, Iran
چکیده [English]

The Holy Quran serves as the ultimate guide for humanity and stands as the sole celestial text that remains unaltered. It leads individuals toward the most reliable path. It is clear that the potential to derive guidance from this divine scripture is attainable through persistent and ongoing interaction with it. The initial step in this interaction is the recitation of the Quran. In this regard, the Noble Prophet Mohammad (peace be upon him and his progeny) and the revered Ahl al-Bayt (peace be upon them) have provided numerous recommendations. Various dimensions of Quranic recitation merit investigation, particularly the frequency of recitation, or the volume of the Quran that is read. Since reading the Quran constitutes one of the fundamental responsibilities of every believer in this life-affirming text, the inquiry into the appropriate daily reading amount is of considerable significance and concern for all individuals. This study utilizes a descriptive-analytical approach, examining narrations from both Sunni and Shia traditions. Furthermore, insights from the official website of the Supreme Leader have been gathered and documented. The results of this research reveal that, according to the views of the Noble Prophet Mohammad (peace be upon him and his progenyt) and his esteemed Ahl al-Bayt (peace be upon them), the daily and consistent recitation of the Quran, to the extent of one’s ability and circumstances, is an obligation for every Muslim. Nevertheless, the quality of Quranic recitation holds greater importance than its quantity. Quality encompasses the accurate pronunciation of Quranic words, adherence to proper pauses and beginnings, and, most crucially, reflection on its meanings. Additionally, factors such as the timing and setting of recitation also influence the volume of Quranic reading. This article further illustrates that the Supreme Leader's statements on these matters are corroborated by authentic narrations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quranic Recitation (Tilawat)
  • Quran Reading
  • Quantity
  • Amount of Reading
  • Quality
  • Daily
  • Engagement with the Quran
  • Tarteel
  • Contemplation
  1. ابن ابی جمهور، محمد بن زین الدین، عوالی اللئالی العزیزیه فی الاحادیث الدینیة، قم: دار سید الشهداء للنشر، 1405 ه‍ ق.
  2. ابن ابی شیبه، عبد الله بن محمد ، المصنف، بیروت: دار التاج، 1409 ه‍ ق.
  3. ابن منظور، ابو الفضل جمال الدین محمد بن مکرم، لسان العرب،‌ بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع- دار صادر‌، 1414 ه‍ ق‌، چاپ سوم.
  4. اصفهانى، حسین بن محمد راغب، مفردات ألفاظ القرآن،‌ تحقیق: صفوان عدنان داودى، ‌بیروت- دمشق:‌ دار العلم- الدار الشامیة‌، 1412 ه‍ ق.
  5. انصاری، قاضی ابو یوسف یعقوب بن ابراهیم، الآثار، بیروت: بی تا.
  6. بخاری، محمد بن اسماعیل، الجامع الصحیح (صحیح بخاری)، قاهره: وزارة الاوقاف. المجلس الاعلی للشئون الاسلامیة. لجنة إحیاء کتب السنة ، 1410ق.
  7. بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین، شعب الایمان، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1421ق.
  8. ــــــــــ، السنن الکبری، بیروت: دار الکتب العلمیة، 1424ق.
  9. ترمذی، محمد بن عیسی، سنن ترمذی، قاهره: دار الحدیث، 1419ق.
  10. جوهری، اسماعیل بن حماد، تاج اللغة و صحاح العربیة‌، تحقیق: احمد عبد الغفور عطار‌، بیروت: دار العلم للملائین، 1410ق.
  11. حرّ عاملی، شیخ محمد بن الحسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، تهران، اسلامیه، 1367ش، چاپ ششم.
  12. حلی، احمد بن محمد بن فهد، عدة الداعی و نجاة الساعی، بی جا، دار الکتاب الاسلامی، 1407ق.
  13. حمیری، عبد الله بن جعفر، قرب الاسناد، تهران: مکتبة النینوی الحدیثة، بی تا.
  14. دارمی، عبد الله بن عبد الرحمن، سنن دارمی، ریاض: مرکز التراث الثقافی المغربی، 1421ق.
  15. دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب الی الصواب، قم، شریف رضی، 1412ق.
  16. ــــــــــ، اعلام الدین فی صفات المؤمنین، قم، مؤسسه آل البیتb، 1408ق.
  17. رازی، ابو الحسین احمد بن فارس، معجم مقائیس اللغۀ، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1404ق.
  18. شعیری، تاج الدین محمد بن محمد، جامع الاخبار، نجف، مطبعه حیدریه، بی تا.
  19. صدوق، محمد بن علی ابن بابویه، امالی، تهران، کتابچی، 1376ش، چاپ ششم.
  20. ــــــــــ، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم، دار الشریف الرضی، 1406ق، چاپ دوم.
  21. ــــــــــ، فضائل الاشهر الثلاثة، قم: مکتبة داوری، 1396ق.
  22. ــــــــــ، معانی الاخبار، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1403ق.‏
  23. صنعانی حمیری، ابو بکر عبد الرزاق بن همام، المصنف، محقق: حبیب الرحمن اعظمی، بیروت: المجلس العلمی، 1403ق.
  24. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
  25. طبرانی، سلیمان بن احمد، مسند الشامیین، بیروت: مؤسسه الرسالة، 1409هـ ق.
  26. ـــــــــــ، المعجم الکبیر، قاهرة: مکتبة ابن تیمیة، بی تا.
  27. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، قم، منشورات شریف رضی، 1412ق، چاپ چهارم.
  28. طبرسی، فضل بن حسن ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران، انتشارات ناصر خسرو، 1372.
  29. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
  30. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، قم: نشر هجرت، 1410ق، چاپ دوم.
  31. فریابی، جعفر بن محمد، فضائل القرآن، ریاض: مکتبة الرشد-ناشرون، 1409ق.
  32. فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، الوافی، اصفهان، کتابخانه امام أمیر المؤمنین على علیه السلام‏، 1406ق.
  33. کفعمی عاملی، ابراهیم بن علی، المصباح جنة الامان الواقیة، قم، دار الرضی زاهدی، 1405ق، چاپ دوم.
  34. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه ، 1365، چاپ چهارم.
  35. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت‏: موسسه الوفاء‏، 1403، چاپ دوم‏.
  36. معین، محمد، فرهنگ فارسی معین، تهران، امیر کبیر، 1371ش.
  37. مغربی، قاضی ابوحنیفه نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، قم: مؤسسة آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث، 1383ق، چاپ دوم.
  38. (شیخ) مفید، محمد بن محمد، المقنعه، قم: کنگره جهانى هزاره شیخ مفید (ره)، 1413ق.
  39. نسائی، احمد بن علی، السنن الکبری، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1411ق.
  40. نوری، محدث میرزا حسین، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسه آل البیت، 1408.
  41. نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، قاهره: دار الحدیث، 1412ق.
  42. Khamenei.ir.